Οι καλές επικοινωνιακές δεξιότητες αποτελούν σημαντικό εργαλείο για την πρόοδο του παιδιού σας, γνωσιακά και κοινωνικά. Η βοήθειά σας είναι πολύτιμη σε αυτή του την προσπάθεια.
Είναι πολύ σημαντικό για το παιδί σας να μπορεί να συμμετέχει σε διάλογο εποικοδομητικά ώστε να μπορεί να ασχολείται δημιουργικά με δραστηριότητες, να αποκτά φίλους και γνώσεις.
Είναι σημαντικό για το παιδί να εντάσσεται σε μικρές κοινωνικές ομάδες ή ομάδες με σκοπό τη διεξαγωγή συζητήσεων στις οποίες εξερευνούνται και εξασκούνται οι κανόνες διαλόγου και σχηματίζονται σχέσεις.
Φροντίστε να διατηρεί το παιδί την προσοχή του στο θέμα
Δεν βοηθάτε το παιδί σας αν του επιτρέπετε να βγαίνει εκτός θέματος. Μερικές φορές, αυτό συμβαίνει σαν τεχνική αντιπερισπασμού. Συχνά, το παιδί σας ξεφεύγει από το θέμα γιατί κάνει κάποιον ακατάλληλο συνειρμό και συνεχίζει στη νέα αυτή κατεύθυνση. Προσπαθήστε να αποφύγετε μια τέτοια έκβαση με τις παρακάτω ενέργειες:
- Πάντα να ανακατευθύνετε την εστίαση του παιδιού στο θέμα της συζήτησης.
- Διατηρήστε τις ερωτήσεις σας ακριβείς και κλειστού τύπου, περιορίζοντας το θεματικό πλαίσιο της συζήτησης. Για παράδειγμα, σας προτείνουμε να έχετε τις εικόνες 5 διαφορετικών ζώων στο τραπέζι του παιχνιδιού στη θέση μιας γενικότερης συζήτησης με θέμα τον ζωολογικό κήπο ή κάποια έξοδο.
- Να θέτετε σαφή όρια συζήτησης στο παιδί.
- Ένα παιδί που εκφέρει λόγο συνεχώς μπορεί να αποτελεί πηγή εκνευρισμού όσο και ένα παιδί που παρουσιάζει κάποια επιφύλαξη στην ομιλία του. Για να περιορίσετε την άσχετη με το θέμα ομιλία, μπορείτε να εφαρμόσετε τις παρακάτω αλλαγές:
α/ Δώστε στο παιδί να καταλάβει πως είναι καλό να απαντάει μονολεκτικά ή με λίγες μόνο λέξεις.
β/ Μόλις απαντήσει το παιδί ή μεταφέρει επιτυχώς την απαραίτητη πληροφορία, σταματήστε το. Πείτε του πως αυτό που απάντησε αρκεί και επαναλάβετε μπροστά του το ουσιαστικό κομμάτι της εκφοράς του.
γ/ Όταν εισάγετε ένα καινούριο θέμα, να είστε βέβαιοι πως βάζετε και τέλος σε αυτό. Όταν το παιδί σας ξεφεύγει από αυτά τα όρια ή έχετε προχωρήσει σε κάποιο άλλο θέμα, να του το λέτε. Για παράδειγμα:
«Δεν μιλάμε για τον Δράκουλα τώρα. Ο Γιαννάκης μας μιλάει για τον σκύλο του.»
ή
«Περίμενε, Γιώργο. Μου έλεγες για το κολύμπι. Τι άλλο μπορείς να μου πεις για αυτό το θέμα;»
Κοινή Γνώση
Τα παιδιά μπορεί να έχουν ελάχιστη επίγνωση σχετικά με τις γνώσεις που ήδη κατέχει ο ακροατής, παρουσιάζοντας έτσι περιττά γεγονότα ή παραλείποντας σημαντικές λεπτομέρειες. Υπάρχουν ειδικά παιχνίδια που υποδεικνύουν τον τύπο και την ποσότητα των πληροφοριών που απαιτούνται για τη μεταβίβαση ενός μηνύματος (γρίφοι αλλά και παιχνίδια που ζητούν από τους παίκτες να μαντέψουν ή να δώσουν στοιχεία, να υποβάλλουν ερωτήσεις και να εξαλείψουν κάτι από ένα σύνολο πραγμάτων κτλ). Σε γενικά πλαίσια:
Να φροντίζετε να μαθαίνει το παιδί ποιον τύπο πληροφορίας έχει παραλείψει. Μην αρκείστε στη νοερή συμπλήρωση των κενών και την υποβολή συγκεκριμένων ερωτήσεων ώστε να διευκρινίσετε το περιεχόμενο της εκφοράς του παιδιού. Αντίθετα, εξηγήστε στο παιδί γιατί ακριβώς δυσκολεύεστε να καταλάβετε.
Για παράδειγμα:
«Μα δεν κατάλαβα ποιος το έπαθε αυτό».
«Δεν μου είπες που έγινε αυτό».
Βοηθήστε το παιδί να αναγνωρίσει τα στοιχεία που λείπουν ή τις περιττές πληροφορίες.
Για παράδειγμα:
«Ήμουν μαζί σου στο ζαχαροπλαστείο, σωστά; Είδα τι συνέβη. Γιατί δεν το λες στον Γιάννη που δεν ήταν εκεί και δεν ξέρει τι έγινε;»
«Τα Χριστούγεννα είναι πάντα στις 25 Δεκεμβρίου. Το ξέρω αυτό οπότε δεν χρειάζεται να μου πεις την ημερομηνία. Τι θα μπορούσες να μου πεις στη θέση της;»
Εκφραστικός Λόγος
Αν το παιδί σας εξακολουθεί να παρουσιάζει υπολειμματικές δυσκολίες στον λόγο του, τι μπορείτε να κάνετε για να το διορθώσετε;
Επειδή το παιδί παρουσιάζει δισταγμό στην επικοινωνία του, δεν πρέπει να το διορθώνετε αλλά να του παρέχετε το σωστό μοντέλο όταν εκφέρει κάτι με λάθος γραμματική δομή. Να ενισχύετε το δομικό αυτό μοντέλο με συνεχείς επαναλήψεις στη διάρκεια της ημέρας/εβδομάδας και όποτε σας παρουσιάζεται η ευκαιρία. Να ενθαρρύνετε το παιδί να προσφέρει περισσότερες πληροφορίες στις περιγραφές του. Να δείχνετε στο παιδί με έναν μη απειλητικό τρόπο πως το μήνυμά του δεν είναι ολοκληρωμένο χωρίς αυτές τις πληροφορίες .
Επίσης, το παιδί μπορεί να έχει δυσκολίες στην ανάκληση λέξεων. Αυτές οι δυσκολίες υποδεικνύουν κάποιο πρόβλημα στη διαχείριση νέου λεξιλογίου και στην οργάνωση του κεκτημένου λεξιλογίου. Ακολουθούν προτάσεις για να λύσετε αυτό το πρόβλημα:
- Το καινούριο λεξιλόγιο πρέπει να διδάσκεται συνέχεια και σε κατηγορίες αλλά και συνδυαστικά με συνώνυμες και αντίθετες λέξεις.
- Η εκμάθηση του λεξιλογίου πρέπει να εφαρμόζεται σε όλη τη διδακτέα ύλη και σε μια ποικιλία καταστάσεων.
- Να ενθαρρύνετε το παιδί στη χρήση περιγραφής όταν δεν μπορεί να ανακαλέσει τη λέξη που χρειάζεται.
Τα γραφόμενα στην ιστοσελίδα Λόγος & Επικοινωνία προορίζονται για ενημερωτική χρήση και μόνον. Δεν αποτελούν εξατομικευμένες συστάσεις θεραπείας και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την Επιστημονική συμβουλή ενός ειδικευμένου θεραπευτή για κάποιο περιστατικό. Όποτε πρόκειται για αναδημοσίευση από άλλη πηγή, αυτό δηλώνεται ρητά. Οι συγγραφείς του Λόγος & Επικοινωνία δεν ευθύνονται για οποιοδήποτε αποτέλεσμα που σχετίζεται με οποιονδήποτε τρόπο με κάποια ανάρτηση.