Τί είναι η εγκεφαλική παράλυση;
Η εγκεφαλική παράλυση είναι η πιο συχνή κινητική αναπηρία της παιδικής ηλικίας.
Ο όρος αυτός περιγράφει μια ομάδα διαταραχών που προκύπτουν από μία βλάβη στον εγκέφαλο κατά τη διάρκεια της ανάπτυξής του, η οποία επηρεάζει την ικανότητα ενός ατόμου να ελέγξει την μυική του λειτουργία.
Η βλάβη αυτή, μπορεί να συμβεί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, κατά τη διάρκεια του τοκετού ή κατά τα πρώτα έτη της ζωής του παιδιού, δηλαδή με λίγα λόγια κατά την περίοδο της μέγιστης ανάπτυξης και ωρίμανσης του εγκεφάλου.
Η εγκεφαλική παράλυση περιλαμβάνει μόνο τις περιπτώσεις όπου η βλάβη στον εγκέφαλο δεν εξελίσσεται αλλά παραμένει στάσιμη, χωρίς δηλαδή να βελτιώνεται ή να χειροτερεύει. Αυτό όμως που μεταβάλλεται είναι η κλινική εικόνα του παιδιού καθώς μεγαλώνει.
Έτσι από τη μία πλευρά μπορεί να εμφανίσει μυοσκελετικά προβλήματα καθώς αναπτύσσεται, από την άλλη όμως η θεραπευτική παρέμβαση μπορεί να το βοηθήσει ώστε να αποφύγει στο μέτρο του δυνατού τις παραμορφώσεις και να εκπαιδευτεί ώστε να βελτιώσει την κινητικότητα και τη λειτουργικότητά του.
Τύποι εγκεφαλικής παράλυσης
Ανάλογα με την ποιότητα του μυϊκού τόνου και τη διαταραχής της κίνησης η διαταραχή αυτή χωρίζεται σε 4 κύριες κατηγορίες:
- Σπαστική μορφή: Είναι ο συχνότερος τύπος και παρατηρείται αύξηση του μυϊκού τόνου με τη μορφή σπαστικότητας. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι οι μύες είναι πολύ σφιχτοί και βρίσκονται σε μία συνεχή σύσπαση γεγονός που οδηγεί σε αδυναμία και δυσκολία στις κινήσεις.
- Αθετωσική μορφή: Αθέτωση σημαίνει αδυναμία διατήρησης συγκεκριμένης θέσης (ή στάσης) λόγω διαταραχής του μυϊκού τόνου. Το άτομο δηλαδή δεν μπορεί να διατηρήσει μία σταθερή θέση όταν κάθεται ή είναι όρθιο. Υπάρχουν ακούσιες και απότομες κινήσεις μεγάλου εύρους που δεν μπορεί να τις ελέγξει το παιδί.
- Αταξική μορφή: Στην αταξία υπάρχει δυσκολία στο να γίνουν κινήσεις με ακρίβεια. Υπάρχει τρέμουλο κατά την προσπάθεια της κίνησης. Οι κινήσεις είτε ξεπερνούν το στόχο (π.χ. κατά την προσπάθεια να πιάσει ένα αντικείμενο με το χέρι) είτε δεν το φτάνουν. Τα παιδιά με αταξία έχουν προβλήματα στην ισορροπία.
- Υποτονική μορφή: Εδώ υπάρχει γενικευμένη υποτονία (ελάττωση του μυϊκού τόνου) και χαλαρές αρθρώσεις. Είναι σπάνια μορφή.
- Μικτές μορφές: Μπορεί να συνυπάρχει συνδυασμός των παραπάνω.
Συνοδά προβλήματα που μπορεί να υπάρξουν σε παιδιά με εγκεφαλική παράλυση
- Προβλήματα ακοής
- Προβλήματα όρασης
- Επιληψία
- Νοητική υστέρηση
- Γαστροϊσοφαγική παλινδρόμηση
- Ορθοπεδικά προβλήματα
- Αισθητικο-αντιληπτικές δυσκολίες
- Διατροφικές δυσκολίες
- Δυσκοιλιότητα
- Συχνές λοιμώξεις του αναπνευστικού
- Προβλήματα λόγου
- Μαθησιακές δυσκολίες
Αντιμετώπιση της εγκεφαλικής παράλυσης
Από πλευράς αντιμετωπίσεως, τα άτομα με εγκεφαλική παράλυση ξεκινούν να έχουν ανάγκες θεραπευτικές ήδη από τη βρεφική ηλικία και την πρώιμη παιδική, καθώς η έρευνα έχει αναδείξει ότι τόσο η πρώιμη παρέμβαση, όσο και η καλή αντιμετώπιση των προβλημάτων εξασφαλίζει αφενός μεν καλύτερη ποιότητα ζωής για τα ίδια τα παιδιά και τις οικογένειές τους, αφετέρου εμποδίζει τη συσσώρευση μυοσκελετικών παραμορφώσεων και σοβαρών προβλημάτων τα οποία απαιτούν παρατεταμένες νοσηλείες, επεμβάσεις κτλ.
Συνολικά, η φροντίδα της εγκεφαλικής παράλυσης είναι απαιτεί πολλούς πόρους από τα συστήματα υγείας και κοινωνικών παροχών, λόγω της χρονιότητας και της σοβαρότητας του προβλήματος.
Οι λειτουργικές θεραπείες είναι εξατομικευμένες και εξαρτώνται από το τι ακριβώς έχει ο κάθε ασθενής, δηλαδή τη βαρύτητα του κινητικού προβλήματος αλλά και τα συνοδά του προβλήματα. Γενικώς, οι απαραίτητες θεραπείες είναι οι εξής:
- Φυσιοθεραπεία η οποία ξεκινάει τα πρώτα χρόνια της ζωής, δηλαδή μόλις γίνει διάγνωση
- Εργοθεραπεία η οποία επίσης ξεκινάει νωρίς στη ζωή
- Λογοθεραπεία έτσι ώστε να προαχθεί η ικανότητα του παιδιού να επικοινωνήσει εξωλεκτικά και λεκτικά
- Θεραπείες για προβλήματα σίτισης και σιελόρροιας που συμβαίνουν σε πολλούς ασθενείς
- Συμμετοχή σε προγράμματα φυσικής αγωγής, σπορ, δημιουργικής απασχόλησης έτσι ώστε να προαχθεί η κοινωνικοποίηση των παιδιών
Καλύτερη φροντίδα του παιδιού με εγκεφαλική παράλυση σημαίνει καλύτερη ποιότητα ζωής για τον πάσχοντα και την οικογένειά του, αλλά και ελπίδα για αξιοποίηση των δυνατοτήτων του για αποδοτικότερη ζωή.
Πηγές:
- Εγκεφαλική Παράλυση: ένας οδηγός για τους γονείς, PlusMED
- Τί είναι και πώς αντιμετωπίζεται η εγκεφαλική παράλυση, ΙΑΣΩ
Τα γραφόμενα στην ιστοσελίδα Λόγος & Επικοινωνία προορίζονται για ενημερωτική χρήση και μόνον. Δεν αποτελούν εξατομικευμένες συστάσεις θεραπείας και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την Επιστημονική συμβουλή ενός ειδικευμένου θεραπευτή για κάποιο περιστατικό. Όποτε πρόκειται για αναδημοσίευση από άλλη πηγή, αυτό δηλώνεται ρητά. Οι συγγραφείς του Λόγος & Επικοινωνία δεν ευθύνονται για οποιοδήποτε αποτέλεσμα που σχετίζεται με οποιονδήποτε τρόπο με κάποια ανάρτηση.
