6 Τύποι Παιδιών με Επιλεκτική Διατροφή – Πώς να τα Πείσετε να Φάνε
Σίγουρα θα έχετε ακούσει κάποιο παράπονο και από άλλους γονείς με παιδιά στην προσχολική ηλικία, για το θέμα της επιλεκτικής διατροφής. Σε ηλικίες μεταξύ 2 και 5 ετών είναι λογικό να προκύπτουν τέτοιες συμπεριφορές – να πεισμώνουν και να αρνούνται να φάνε υγιεινές τροφές – αυτό όμως δεν σημαίνει ότι όλα τα επιλεκτικά παιδιά αντιμετωπίζουν τα ίδια προβλήματα.
Ακολουθούν έξι από τους πιο συνηθισμένους «τύπους» παιδιών, καθώς και συμβουλές για το πώς να αντιμετωπίσετε την επιλεκτική διατροφή, για μια πορεία προς πιο χαρούμενα γεύματα.
Τύπος #1
Ήσουν ο λιγάκι αυτάρεσκος γονιός που ψιλο-καυχιόταν για το πόσο καλά έτρωγε το μωρό του. Ξαφνικά, όμως, στην ηλικία των 2 ετών, έχασε κάθε ενδιαφέρον για τα φαγητά στο παρελθόν ήταν αγαπημένα του και οι ώρες των γευμάτων έγιναν αγώνες εξουσίας. Ήταν μάταιη όλη αυτή η εκπαίδευση του ουρανίσκου;
Τι συμβαίνει: Μελέτες δείχνουν ότι όσο περισσότερες γεύσεις δοκιμάζουν τα μωρά, τόσο πιο πιθανό είναι να απολαμβάνουν μεγάλη ποικιλία φαγητών όταν μεγαλώσουν — αλλά αυτό ισχύει για διψήφιο αριθμό και όχι μόνο. Μέχρι να γίνουν 18 μηνών, θα πρέπει να περιμένετε το αναπάντεχο. Ένας λόγος είναι ότι οι προτιμήσεις των παιδιών ποικίλλουν επειδή ο ρυθμός ανάπτυξής τους επιβραδύνεται δραματικά. Το παιδί σας μπορεί σε ένα γεύμα να φάει πολύ και πολύ λίγο σε ένα άλλο, και αυτό είναι φυσιολογικό.
Σε αυτή την ηλικία, ένα παιδί μαθαίνει ότι έχει αρκετό έλεγχο στη συμπεριφορά των γονιών του και αυτό μπορεί να είναι διασκεδαστικό! Το να αρνηθούν να φάνε είναι ένας τρόπος για να ασκήσουν τη δύναμή τους.
Τι να κάνετε για αυτό: Όταν το παιδί σας απορρίψει κάποιο φαγητό που λάτρευε την προηγούμενη μέρα, θα μπείτε ίσως στον πειρασμό να τα διαγράψετε ως επιλογή για το δείπνο. Μην το κάνετε! Μπορεί να τους επιστρέψει η όρεξη για το συγκεκριμένο φαγητό την επόμενη εβδομάδα, ή μήνα (ή και χρόνο), αλλά μόνο αν τα κρατήσετε το στις επιλογές σας. Το κλειδί για να ανατρέψετε τα πισωγυρίσματα είναι να διατηρήσετε τα πράγματα χαλαρά. Αυτό σημαίνει να μην πιέζετε το παιδί σας να φάει ένα κομματάκι, αλλά να σερβίρετε το φαγητό με νέους τρόπους.
Τύπος #2
Το 2χρονο παιδί σας τρώει μόνο απλές τροφές όπως ψωμί και βούτυρο, μπισκότα και δημητριακά με γάλα. Μια στο τόσο, μπορεί να το πείσετε να φάει δυο μπουκιές ομελέτα, αλλά η διαδικασία είναι εξαντλητική.
Τι συμβαίνει: Πολλά νήπια έχουν μια φυσική απέχθεια για τις τροφές με έντονη γεύση και αυτό είναι στην πραγματικότητα ένα εξελικτικό πλεονέκτημα. Όταν οι πρόγονοί μας ήταν σε μια ηλικία που μπορούσαν να περιπλανηθούν μακριά από τους γονείς τους, θα ήταν καταστροφικό αν δοκίμαζαν κάθε φυλλαράκι του τοπίου. Έτσι, τα παιδιά γίνονται πιο επιλεκτικά καθώς αρχίζουν να περπατάνε, ειδικά όταν πρόκειται για τολμηρές, πικρές γεύσεις (λαχανικά, για εσάς μιλάμε). Όταν τα παιδιά, λοιπόν, αρχίζουν να γίνονται επιλεκτικά, είναι εύκολο για τους γονείς να προσφέρουν κυρίως απλό, ήπιο φαγητό. Ωστόσο, εάν ανταποκρίνεστε σε αυτές τις προτιμήσεις, τα παιδιά είναι λιγότερο πιθανό να επεκταθούν πέρα από αυτό το περιορισμένο φάσμα γεύσεων.
Τι να κάνετε γι ‘αυτό: Αντί να μένετε με τις εγγυημένες νίκες κάθε μέρα, προσπαθήστε να εκπαιδεύετε σιγά σιγά τους γευστικούς κάλυκες του παιδιού σας ώστε να απολαμβάνουν πιο περίπλοκες γεύσεις. Αν στο παιδί σας αρέσουν τα ζυμαρικά με βούτυρο, προσφέρετέ τα με ελαιόλαδο. Μόλις γίνει αποδεκτό, προσθέστε λίγη παρμεζάνα. Δεν χρειάζεται να ανακοινώσετε αυτές τις αλλαγές. Αλλά αν το παιδί σας ρωτήσει, δεν πρέπει να λέτε ψέματα. Τα παιδιά μαθαίνουν με μίμηση και επίσης καθησυχάζονται όταν οι γονείς τους απολαμβάνουν προφανώς το ίδιο φαγητό.
Φυσικά, δεν θα δοκιμάσουν όλα τα παιδιά μια νέα γεύση ανεξάρτητα από το πώς την προετοιμάζετε, επομένως αφήστε τα να νιώσουν άνετα μυρίζοντας, αγγίζοντας και γλείφοντας πρώτα τις τροφές. Να σημειωθεί πως η συμμετοχή του παιδιού σας στην προετοιμασία γευμάτων βοηθάει αρκετά, καθώς αποτελεί έναν άλλο διασκεδαστικό τρόπο για να τα εξερευνήσετε.
Τύπος #3
Το 3χρονο παιδί σας προτιμά να πίνει παρά να τρώει. Στην αρχή, νομίζεις ότι είναι απλά μια φάση, αλλά, τουλάχιστον πίνουν γάλα! Όμως δεν ενδιαφέρονται πολύ για στερεές τροφές την ώρα του φαγητού.
Τι συμβαίνει: Αυτό είναι ένα κοινό πρόβλημα, επειδή τα μικρά παιδιά έχουν μία προτεραιότητα: να παίζουν! Είναι πολύ πιο γρήγορο να πιουν γάλα ή χυμό, παρά να καθίσουν και να φάνε στο τραπέζι. Εφόσον οι γονείς θεωρούν ότι το γάλα είναι θρεπτικό, δεν διστάζουν να το σερβίρουν άφθονο. Στη συνέχεια, ξαφνικά, το παιδί αποκτά τη συνήθεια να πίνει γάλα όλη μέρα. Ενώ το γάλα είναι μια υγιεινή επιλογή ροφήματος, μπορεί να χορτάσει το παιδί σας, πράγμα που σημαίνει ότι είναι λιγότερο πιθανό να ακολουθήσει μια ευρεία και ποικίλη διατροφή. Μερικά παιδιά που προτιμούν τα υγρά ίσως έχουν κινητικές καθυστερήσεις που δυσκολεύουν το δάγκωμα ή το μάσημα, οπότε μια καλή ιδέα θα ήταν να συμβουλευτείτε και τον παιδίατρό σας.
Τι να κάνετε για αυτό: Μόλις αποκλειστούν κινησιακά ζητήματα, ξανασκεφτείτε τη συχνότητα των ροφημάτων. Δώστε στο παιδί σας ένα μικρό φλιτζάνι γάλα μόνο την ώρα του φαγητού. Αν πιουν πρώτα όλο το γάλα, την επόμενη φορά δώστε τους λίγο νερό με το γεύμα και μετά το γάλα αφού φάνε. Μεταξύ των γευμάτων, το νερό είναι ο καλύτερος φίλος σας.
Και επειδή η προτίμηση του παιδιού σας για ροφήματα πιθανώς σημαίνει ότι θέλει να σηκωθεί από το τραπέζι, μπορεί επίσης να φανεί χρήσιμο να ρυθμίσετε ένα χρονόμετρο για 7 έως 10 λεπτά και να του ζητήσετε να καθίσει με την οικογένεια αυτό το χρονικό διάστημα. Μετά μπορούν να πάνε να παίξουν, είτε έχουν φάει είτε όχι, ακόμα κι αν δεν έχετε τελειώσει όλοι. Μπορείτε να προσθέσετε, σταδιακά, περισσότερα λεπτά στην ώρα του γεύματος.
Τύπος #4
Το 2χρονο παιδί σας έχει μεγάλη ευαισθησία στις υφές. Πιστεύουν ότι τα καρότα είναι πολύ σκληρά, το γιαούρτι είναι πολύ γλοιώδες και τα αγγούρια είναι πολύ λεία. Φαίνεται ότι κάθε γεύμα είναι ένας αγώνας για να βρουν τροφές που θα ανέχονται.
Τι συμβαίνει: Η ταλαιπωρία με τις υφές είναι ένα τυπικό πρόβλημα για καλό λόγο: Τα μικρά παιδιά έχουν μεγάλο εύρος όσον αφορά στη μασητική τους ικανότητα. Τα δόντια, οι γνάθοι και οι γύρω μύες τους εξακολουθούν να αναπτύσσονται και μπορεί να μην αισθάνονται ότι έχουν τον έλεγχο όταν κάποια τρόφιμα βρίσκονται στο στόμα τους. Έτσι τα απορρίπτουν.
Τι να κάνετε γι ‘αυτό: Σιγουρευτείτε ότι κάθονται σωστά. Δώστε στο παιδί σας ένα σκαμνί για να ακουμπάει τα πόδια του όταν κάθεται στο τραπέζι, αντί να το αφήνετε να κρέμεται.
Πειραματιστείτε με διαφορετικές υφές. Αντί να σερβίρετε ωμά λαχανικά, δοκιμάστε να τα βράσετε, να τα κάνετε πουρέ ή να τα ζεματίσετε ώστε να πετύχετε μία ενδιάμεση στη σκληρότητα υφή. Ρίξτε τα σε βραστό νερό για λίγα λεπτά και μετά μεταφέρετέ τα σε ένα μπολ με παγωμένο νερό. Στη συνέχεια, κόψτε τα σε πολύ μικρούς κύβους και ξεκινήστε ζητώντας από το παιδί σας να βάλει μια μπουκιά στους γομφίους του. Τα παιδιά αισθάνονται μια ασφάλεια αν μπορούν να αισθανθούν το φαγητό κόντρα στα δόντια τους, και η γεύση δεν θα είναι τόσο έντονη όσο είναι στη γλώσσα τους, όπου βρίσκονται όλοι οι γευστικοί κάλυκες.
Με το κρέας, εάν έχει δυσάρεστη υφή για το παιδί σας, χρησιμοποιήστε χύτρα ταχύτητας, ώστε τα κρέατα να λιώνουν στο στόμα τους. Συνοδέψτε το και με σάλτσα στο πλάι για να μπορεί να βουτάει.
Τύπος #5
Το 4χρονο παιδί σας τρώει συνολικά πέντε πράγματα. Όταν καταφέρνετε να τα πείσετε να δοκιμάσουν κάτι νέο, πάντα αρνούνται πεισματικά—κάτι που είναι δυσάρεστο και για τους δύο. Τα κάνει λιγότερο πρόθυμα να δοκιμάσουν νέες τροφές και εσάς λιγότερο πιθανό να τα σερβίρετε.
Τι συμβαίνει: Για πολλά παιδιά, αυτή η αντίδραση μπορεί να είναι ένα σημάδι ότι η ώρα του φαγητού έχει γίνει πολύ αγχωτική διαδικασία. Το παιδί σας μπορεί να έχει μια δραματική αντίδραση στις προσπάθειες να το «πείσετε» να φάει. Εάν είχε δυσάρεστες εμπειρίες που σχετίζονται με το φαγητό, όπως σοβαρή παλινδρόμηση, δυσκοιλιότητα, τρομακτικό επεισόδιο πνιγμού ή καταναγκαστική σίτιση, αυτό μπορεί επίσης να είναι ένας παράγοντας.
Ωστόσο, αν αυτή η έντονη αντίδραση είναι συνεχής και συχνή, υπάρχει μια περίπτωση να οφείλεται σε στοματοκινητικά ή αισθητηριακά προβλήματα. Σε αυτές τις περιπτώσεις, καλό είναι να απευθυνθείτε στον παιδίατρό σας και ύστερα σε κάποιον ειδικό, όπως έναν εργοθεραπευτή.
Τι να κάνετε για αυτό: Αφού έχετε αποκλείσει ιατρικά αίτια, δοκιμάστε να εμπλέξετε το παιδί σας με το φαγητό στο τραπέζι χωρίς καμία πίεση. Μία πολύ έξυπνη ιδέα θα ήταν αντί να βάλετε μπροστά του το πιάτο με το φαγητό, να του ζητήστε να σερβίρει κάθε μέλος της οικογένειας. Με αυτόν τον τρόπο, εκτίθεται στο φαγητό μέσω των ματιών, των αυτιών και της μύτης του πριν το δοκιμάσει. Η πρόσθετη αισθητηριακή έκθεση μπορεί να κεντρίσει την περιέργειά του και να κάνει το γεύμα διασκεδαστικό.
Τύπος #6
Το νήπιό σας αρέσκεται σε μια ποικιλία γεύσεων (ουφ!), αλλά είναι εξαιρετικά επιλεκτικό στο πώς παρουσιάζεται το φαγητό του. Θα φάνε μόνο αν κάθε συστατικό είναι σε ένα ξεχωριστό μικρό σωρό στο πιάτο τους χωρίς να αγγίζει το ένα το άλλο ούτε χιλιοστό.
Τι συμβαίνει: Όταν το παιδί σας προτιμά πιάτα δομημένα με τέτοιο τρόπο, επιμένει, δηλαδή, στον τρόπο με τον οποίο κόβεται ένα φαγητό ή δεν θέλει να αγγίζουν τα τρόφιμα μεταξύ τους, είναι συνήθως ένα θέμα ελέγχου.
Τι να κάνετε γι ‘αυτό: Είναι αποδεκτό να σερβίρουμε στο παιδί το φαγητό με το τρόπο που το ευχαριστεί αλλά είναι καλό να το βοηθάμε να διευρύνει τις επιλογές του. Εξηγείστε στο παιδί ότι υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί τρόποι να απολαμβάνουμε το φαγητό μας και ζητείστε του να ξεδιπλώσει τη φαντασία του και να αυτοσχεδιάσει με την εμφάνιση του φαγητού του. Μην επιμένετε να το φάνε, αλλά θα πρέπει και πάλι να το βλέπουν στο πιάτο τους για να συνηθίσουν. Αν στεναχωρηθούν, προσπαθήστε να διατηρήσετε την ψυχραιμία σας. Μερικές φορές το να μην μιλάτε για το φαγητό στο τραπέζι, αλλά να συζητάτε για άλλα ενδιαφέροντα θέματα, εξασφαλίζετε χαρούμενα γεύματα.
Η ώρα του φαγητού είναι ώρα επικοινωνίας και σύνδεσης μεταξύ των μελών της οικογένειας, επιδιώξτε να είναι μια απολαυστική διαδικασία με πολύτιμες αναμνήσεις για όλους!
Τα γραφόμενα στην ιστοσελίδα Λόγος & Επικοινωνία προορίζονται για ενημερωτική χρήση και μόνον. Δεν αποτελούν εξατομικευμένες συστάσεις θεραπείας και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την Επιστημονική συμβουλή ενός ειδικευμένου θεραπευτή για κάποιο περιστατικό. Όποτε πρόκειται για αναδημοσίευση από άλλη πηγή, αυτό δηλώνεται ρητά. Οι συγγραφείς του Λόγος & Επικοινωνία δεν ευθύνονται για οποιοδήποτε αποτέλεσμα που σχετίζεται με οποιονδήποτε τρόπο με κάποια ανάρτηση.
