Τι ονομάζουμε τραυλισμό; Ποιά είναι τα διαφορετικά είδη τραυλισμού; Ποιοί έχουν αυξημένες πιθανότητες να εκδηλώσουν τραυλισμό; Ποιές είναι κάποιες βασικές θεραπευτικές αρχές γι’ αυτό; Τι να προσέξουν οι γονείς; Σας παραθέτουμε πολύ γρήγορες απαντήσεις.
Ο τραυλισμός είναι μία πολυδιάστατη διαταραχή με βασικό χαρακτηριστικό τη διαταραχή της ροής της ομιλία. Ο τραυλισμός χωρίζεται σε εξελικτικός, επίμονος, ψυχογενής επίκτητος και νευρογενής επίκτητος.
- Εξελικτικός Τραυλισμός: εμφανίζεται κατά την ανάπτυξη του παιδιού.
- Επίμονος Τραυλισμός: όταν ο εξελικτικός τραυλισμός εμμένει για περισσότερα από 3 χρόνια (Yairi and Ambrose, 2005).
- Ψυχογενής Eπίκτητος Τραυλισμός: τραυλισμός που εμφανίζεται μετά από παρατεταμένη περίοδο άγχους ή μετά από κάποιο τραυματικό επεισόδιο (Baumgartner & Duffy, 1997).
- Νευρογενής Επίκτητος Τραυλισμός: οφείλεται σε επίκτητη νευρολογική ασθένεια ή βλάβη (αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, κρανιοεγκεφαλική κάκωση, εγκεφαλικοί όγκοι, λήψη φαρμάκων).
Τα χαρακτηριστικά του τραυλισμού είναι:
Πρωτεύουσες Συμπεριφορές (διακοπές στη ροή της ομιλίας)
Επαναλήψεις ήχων, συλλαβών ή λέξεων π.χ. “βά- βά- βάζω το καπέλο μου”, “πάω – πάω – πάω βόλτα”.
Επιμηκύνσεις ήχων π.χ. “ββββββάζω το καπέλο μου”.
Μπλοκαρίσματα π.χ. “β……άζω το καπέλο μου”.
Δευτερεύουσες Συμπεριφορές
Xωρίζονται σε συμπεριφορές διαφυγής και σε συμπεριφορές αποφυγής προσπαθώντας με αυτό τον τρόπο το άτομο που τραυλίζει να ξεπεράσει ή να καλύψει τις πρωτεύουσες συμπεριφορές. Μπορεί να είναι μη λεκτικές π.χ. κλείσιμο ματιών, χτύπημα χεριών ή ποδιών ή λεκτικές π.χ. αντικατάσταση λέξεων, παρεμβολές π.χ. “θα πάω εεεεε βόλτα”.
Αυτές οι συμπεριφορές είναι μαθημένες συμπεριφορές, καθώς κάποια στιγμή το άτομο που τις χρησιμοποίησε τυχαία τον βοήθησε ή νόμιζε ότι τον βοήθησε να ξεπεράσει το τραυλικό επεισόδιο. Οι συμπεριφορές αυτές είναι πολύ σημαντικές καθώς φανερώνουν κατά πόσο το άτομο έχει συνειδητοποιήσει τη δυσκολία του.
Συναισθήματα
Τις περισσότερες φορές που ένα άτομο θα τραυλίσει θα νιώσει αμηχανία, απογοήτευση, θυμό. Αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα το άτομο να αγχώνεται να μην τραυλίσει ξανά και το άγχος αυτό θα λειτουργεί αρνητικά, καθώς αντί να μειώνεται θ’ αυξάνεται η ένταση και η συχνότητα των τραυλικών επεισοδίων, προκαλώντας με αυτόν τον τρόπο ένα φαύλο κύκλο.
Αν και υπάρχουν πλήθος θεωριών η αιτία του τραυλισμού δεν είναι ακόμη γνωστή, ωστόσο φαίνεται πως είναι ένα πολυπαραραγοντικό φαινόμενο. Υπάρχουν γενετικοί παράγοντες καθώς το 40 – 60% των παιδιών που τραυλίζουν έχουν ένα γονέα που τραυλίζει επίσης (Yairi & Ambrose, 2005). Περιβαλλοντικοί επίσης παράγοντες ίσως να πυροδοτούν τα συμπτώματα του τραυλισμού. Τα παιδιά από την ηλικία των 2 αρχίζουν τα σχηματίζουν φράσεις και προτάσεις. Αυτή είναι μία περίοδος κατά την οποία μπορεί τα παιδιά τυπικά να εμφανίσουν κάποιους δισταγμούς και επαναλήψεις. Είναι μία περίοδος αρκετά στρεσογόνα για τα παιδιά καθώς οι επικοινωνιακές ανάγκες είναι αυξημένες (Andrews, 1984). Το 80% των παιδιών προσχολικής ηλικία που μπορεί να τραυλίζουν θα εμφανίσουν αυθόρμητη ανάρρωση χωρίς θεραπευτική αντιμετώπιση (Andrews & Harris, 1964, Mansson, 2000). Ποτέ δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι για το ποια παιδιά θα εμφανίσουν αυθόρμητη ανάρρωση ωστόσο υπάρχουν κάποιοι παράγοντες που φαίνεται ότι παίζουν θετικό ρόλο.
- Κληρονομικότητα (να μην υπάρχει κάποιος από την οικογένεια που τραυλίζει).
- Φύλο (τα κορίτσια αναρρώνουν πιο εύκολα).
- Ηλικία έναρξης των συμπτωμάτων (αν το παιδί είναι μικρότερο από 3,5 χρονών).
- Γονείς με μειωμένες επικοινωνιακές απαιτήσεις (απλή σύνταξη και λεξιλόγιο).
- Ήπιος τραυλισμός (επαναλήψεις λέξεων και φράσεων).
Οι θεραπευτικές μέθοδοι για τον τραυλισμό ποικίλουν ανάλογα την ηλικία, τον χρόνο έναρξης του και το επίπεδο του τραυλισμού (ήπιος – μέτριος – σοβαρός). Σε παιδιά προσχολικής ηλικίας επιλέγεται αρχικά η έμμεση θεραπεία και η εκπαίδευση των γονέων με σκοπό την αλλαγή των περιβαλλοντικών και επικοινωνιακών παραγόντων που επηρεάζουν αρνητικά το παιδί. Σε παιδιά τα οποία δεν εμφανίζουν κάποια βελτίωση σε 3 – 6 μήνες με την έμμεση θεραπεία, σε παιδιά σχολικής ηλικίας αλλά και σε ενήλικες χρησιμοποιούνται τεχνικές με σκοπό τον έλεγχο και τη μείωση του τραυλισμού.
Κάποιες συμβουλές αν το παιδί σας τραυλίζει:
- Χρησιμοποιήστε απλό λεξιλόγιο.
- Μην κάνετε πολλές ερωτήσεις.
- Δώστε στο παιδί χρόνο να μιλήσει.
- Μην το διορθώνετε ή του ζητάτε να το ξαναπεί.
- Χαλαρώστε το σώμα σας, μπορεί να μην λέτε τίποτα αλλά με το σώμα σας να δείχνεται άγχος/αναστάτωση π.χ. γουρλωμένα μάτια, σφιγμένο σώμα.
Τα γραφόμενα στην ιστοσελίδα Λόγος & Επικοινωνία προορίζονται για ενημερωτική χρήση και μόνον. Δεν αποτελούν εξατομικευμένες συστάσεις θεραπείας και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την Επιστημονική συμβουλή ενός ειδικευμένου θεραπευτή για κάποιο περιστατικό. Όποτε πρόκειται για αναδημοσίευση από άλλη πηγή, αυτό δηλώνεται ρητά. Οι συγγραφείς του Λόγος & Επικοινωνία δεν ευθύνονται για οποιοδήποτε αποτέλεσμα που σχετίζεται με οποιονδήποτε τρόπο με κάποια ανάρτηση.
