Ενδεικτικές ασκήσεις ενσυναίσθησης και ενδυνάμωσης για χείλη, γλώσσα, μαλακή υπερώα

Μερικά παιδιά δυσκολεύονται αρκετά στην εκφορά του λόγου ακόμη και όταν γνωρίζουν ποιον ήχο θέλουν να παράγουν ή δεν παρουσιάζουν κάποιο πρόβλημα στη λειτουργία της στοματικής κοιλότητας. Το πρόβλημα που αντιμετωπίζουν έγκειται στον συντονισμό των μυών που απαιτούνται για την ομιλία. Τα παιδιά αυτά, συχνά, μπορούν να κινούν τη γλώσσα, τα χείλη και τη μαλακή υπερώα, ωστόσο δεν μπορούν πάντα να ελέγχουν με συνέπεια τις κινήσεις τους, με αποτέλεσμα την ασαφή ομιλία. Οι συμβουλές που ακολουθούν έχουν σαν στόχο να βοηθήσουν το παιδί να αποκτήσει μεγαλύτερη επίγνωση των διαφορετικών μερών του στόματος, αναγκαίων για την ομιλία.

Με την επανάληψη των ασκήσεων σε καθημερινή βάση, το παιδί θα σημειώσει βελτίωση στο συντονισμό των διαφορετικών μερών της στοματικής κοιλότητας, κάτι που θα ωφελήσει την ομιλία του. Πριν ξεκινήσετε μια άσκηση, πείτε στο παιδί σε πιο μέρος του στόματος πρέπει να εστιάσει.

Χείλη

Ο έλεγχος της κίνησης στα χείλη είναι απαραίτητος για την παραγωγή των φθόγγων:

π, μπ, μ

Οι ασκήσεις που ακολουθούν βοηθούν το παιδί να αποκτήσει μεγαλύτερη επίγνωση των κινήσεων στα χείλη και να βελτιώσει τον συντονισμό τους. Το παιδί μπορεί:

• Να δημιουργήσει σχέδια με τα χείλη πάνω σε ζάχαρη άχνη.
• Να μετακινήσει κάτι από το τραπέζι με τα χείλη του. Για παράδειγμα ένα μεγάλο / μικρό γλυκό.
• Να κάνει φούσκες με σαπούνι.
• Να φυσήξει βαμβάκι στην επιφάνεια του τραπεζιού.
• Να σβήσει ένα μικρό κεράκι εκφέροντας τον φθόγγο -π-
• Να σβήσει ένα κερί φυσώντας μέσα από ένα καλαμάκι.
• Να κινήσει ένα λεπτό χαρτί (χαρτί υγείας κτλ.) φυσώντας μέσα από ένα καλαμάκι.
• Να κινήσει ένα μπαλάκι του πινγκ πονγκ φυσώντας μέσα από ένα καλαμάκι.
• Να πάρει με το πάνω χείλος μερέντα ή φυστικοβούτυρο από το κάτω χείλος του και το αντίθετο.
• Να κρατήσει ένα μολύβι ανάμεσα στο πάνω χείλος και τη μύτη του.

Γλώσσα

Ο ικανοποιητικός έλεγχος της γλώσσας είναι απαραίτητος για την παραγωγή των φθόγγων:

τ, ν, ντ

Οι ασκήσεις που ακολουθούν βοηθούν στον έλεγχο της κίνησης και τον συντονισμό της γλώσσας. Το παιδί μπορεί:

• Να γλύφει τρούφα ή ένα ξυλάκι με μερέντα που θα βρίσκεται σε επαρκής απόσταση από το στόμα του παιδιού, ώστε να είναι σίγουρη η μεγαλύτερη κίνηση της γλώσσας προς τα έξω.
• Να γλύφει μερέντα ή μαρμελάδα από την άκρη του στόματός του.
• Να γλύφει μερέντα ή μαρμελάδα από το πηγούνι του.
• Να γλύφει μερέντα ή μαρμελάδα ακριβώς από το σημείο μεταξύ μύτης και άνω χείλους.
• Να κινήσει γρήγορα τη γλώσσα του από το ένα άκρο του στόματος στο άλλο και χωρίς να αγγίζει το πάνω ή το κάτω χείλος.
• Ζητήστε από το παιδί να βγάλει έξω τη γλώσσα του. Τοποθετήστε τρούφα πάνω στη γλώσσα του και ενθαρρύνετε το παιδί να την κρατήσει έξω από το στόμα μέχρι να λιώσει η τρούφα.
• Ζητήστε από το παιδί να κλείσει τα μάτια του. Τοποθετήστε στο στόμα του ένα μπισκότο τριγωνικού σχήματος και πείτε στο παιδί να αναγνωρίσει το σχήμα.

Μαλακή Υπερώα

Η μαλακή υπερώα κινείται πάνω κάτω στη διάρκεια της ομιλίας. Το παιδί πρέπει να συντονίσει την κίνηση της μαλακής υπερώας ώστε να παράγει τους φθόγγους:

κ, γ, γκ, χ

Οι ασκήσεις που ακολουθούν στη βελτίωση του ελέγχου της μαλακής υπερώας. Το παιδί μπορεί:

• Να ρουφήξει ένα ρόφημα μέσα από ένα απλό καλαμάκι ή ένα στριφογυριστό πλαστικό καλαμάκι.
• Να ρουφήξει ένα λεπτό κομμάτι χαρτί με ένα καλαμάκι και να το μεταφέρει σε ένα κουτί.
• Να ρουφήξει ξερά φασόλια με το καλαμάκι και να τα μεταφέρει σε ένα κουτί.
• Να κάνει μπουρμπουλήθρες σε ένα ποτήρι νερό χρησιμοποιώντας ένα καλαμάκι.
• Να φυσήξει αέρα από τη μύτη του.

Προσοχή! Μην συνεχίζετε σε αυτές τις ασκήσεις αν δεν εξασφαλίζετε την πρόθυμη και απρόσκοπτη συνεργασία του παιδιού σας! Το ορθό είναι οι ασκήσεις αυτές να είναι επικουρικές σε ένα συστηματικό πρόγραμμα λογοθεραπείας και να εποπτεύεται η σωστή εκτέλεσή τους από λογοθεραπευτή.