Ο Γιώργος είναι ονειροπόλος και η αγαπημένη του έκφραση είναι «μισό λεπτό». Οι γονείς του αισθάνονται πως δεν μπορούν να επικοινωνήσουν μαζί του. Του φωνάζουν καθημερινά χωρίς αποτέλεσμα.
Σήμερα, η Μαρία λέει πως μισεί τη δασκάλα της και δεν θέλει να ξαναπάει ποτέ σχολείο. Στο τραπέζι για το βραδινό, η Μαρία χύνει το γάλα της και αρνείται να φάει. Η συμπεριφορά της εκνευρίζει τους γονείς τις που τη στέλνουν στο δωμάτιό της μετά από ένα καβγά με πολλές φωνές.
Η συμπεριφορά των παιδιών επηρεάζεται όταν εκείνα είναι δυστυχισμένα ή θυμωμένα. Φυσικά, οι γονείς θέλουν να τα καθοδηγήσουν και να τους δώσουν συμβουλές. Η διαφορά έγκειται στον τρόπο που θα το κάνουν. Οι γονείς μπορούν να βοηθήσουν το παιδί τους να εκφραστεί χωρίς ξεσπάσματα και δραματικές καταστάσεις. Η συμπεριφορά του παιδιού βελτιώνεται χωρίς το παιδί να αισθανθεί πως το πληγώσατε. Ακολουθούν κάποιες προτάσεις που θα βοηθήσουν τους γονείς να χειριστούν τα συναισθήματα και τη συμπεριφορά των παιδιών τους.
Αποφύγετε τα παιχνίδια εξουσίας με τα παιδιά σας
Τα παιδιά κάθε ηλικίας έχουν την τάση να αντιστέκονται όταν αισθανθούν πως κάποιος υπερισχύει ή τους φέρεται άδικα. Ακόμη και τα παιδιά προσχολικής ηλικίας είναι άτομα με προσωπικότητα, με τις δικές τους ιδέες και αισθήματα. Συχνά, τα παιδιά διεξάγουν μια πάλη για την εξουσία στη διάρκεια της οποίας μπορούν να είναι πεισματάρικα ή να έχουν επαναστατικές διαθέσεις όταν αισθανθούν νικημένα ή καταβεβλημένα από την εξουσία ενός ενήλικα.
Η ζωή μέσα σε ένα κύκλο πρόκλησης και άμυνας μεταξύ παιδιών και γονιών δεν είναι εύκολη. Όταν τα παιδιά είναι θλιμμένα, θυμωμένα ή ενεργούν έντονα και δραματικά, χρειάζονται βοήθεια να χειριστούν τα συναισθήματά τους. Χρειάζονται να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους ώστε η αντίσταση στην εξουσία να μην γίνει ο μόνος τρόπος αντίδρασής τους στους άλλους ανθρώπους.
Πώς να βελτιώσετε την επικοινωνία με το παιδί σας
Η εκμάθηση του πώς να μιλάτε στα παιδιά σας χωρίς να πληγώνετε τα αισθήματά τους μπορεί να καταλήξει σε μια καλύτερη συμπεριφορά, συνεργασία, και στον αυτοσεβασμό. Το παιδί σας θα έχει λιγότερα θυμωμένα ξεσπάσματα και αισθήματα απογοήτευσης αν εσείς το βοηθήσετε να εκφράσει τα συναισθήματά του. Οι παρακάτω οδηγίες μπορούν να βοηθήσουν εσάς και το παιδί σας να αναπτύξετε ένα καλό σύστημα συνεννόησης:
Αποδεχτείτε το παιδί
Μπορούμε να αποδεχόμαστε ένα παιδί χωρίς, απαραίτητα, να εγκρίνουμε τη συμπεριφορά του. Όταν το παιδί σας τραβάει την ουρά της γάτας, πείτε του σταθερά πως κανείς δεν μπορεί να πειράζει τη γάτα. Συνεχίστε με μια επίδειξή του πώς χαϊδεύουμε τη γάτα για να της δείξουμε αγάπη και στοργή. Αφήστε το παιδί να ακολουθήσει το παράδειγμά σας και φροντίστε να το ενθαρρύνετε άμεσα για την καλή του συμπεριφορά. Το παιδί πρέπει πάντα να μπορεί να αισθανθεί «καλά» με τον εαυτό του, ακόμη και όταν η συμπεριφορά του δεν είναι σωστή. Το παιδί σας θα γνωρίζει πως η πράξη του ήταν «κακή» και όχι το ίδιο ένα «κακό παιδί».
Επικοινωνήστε τα δικά σας συναισθήματα με μηνύματα που ξεκινούν με το «εγώ»
Τα μηνύματα με την έναρξη «εγώ» αποτελούν δήλωση ενός γεγονότος. Λένε στο παιδί σας πώς η συμπεριφορά του σας κάνει να αισθάνεστε. Δηλαδή, αυτές οι προτάσεις βοηθούν το παιδί σας να καταλάβει πως και εσείς έχετε αισθήματα.
Πείτε: «Χρειάζομαι βοήθεια για να μαζέψω τα παιχνίδια».
Στη θέση του: «Τα έκανες χάλια».
Πείτε: «Δεν μπορώ να σε καταλάβω όταν ουρλιάζεις».
Στη θέση του: «Μπορείς να βγάλεις τον σκασμό;»
Αποφύγετε τους χαρακτηρισμούς όταν είστε θυμωμένη. Μπορείτε να δοκιμάσετε «Στενοχωριέμαι όταν βλέπω όλα σου τα ρούχα στο πάτωμα», στη θέση του, «Είσαι τσαπατσούλης/α!». Μια θυμωμένη επίθεση στο παιδί θα παράγει παρόμοια συναισθήματα θυμού και δυσαρέσκειας στο παιδί και αυτό δεν θα λύσει το πρόβλημα.
Σιγουρευτείτε πως μοιράζεστε τα συναισθήματά σας με το παιδί όταν είστε χαρούμενη. Για παράδειγμα: «Μου αρέσει όταν πηγαίνεις για ύπνο στην ώρα σου».
Βοηθήστε το παιδί σας να αναγνωρίσει συναισθήματα
Αυτό θα βοηθήσει το παιδί σας να ονομάσει, να καταλάβει και να χειριστεί τα συναισθήματά του. Το παιδί σας θα γνωρίζει πως κατανοείτε το πρόβλημά του και ενδιαφέρεστε για εκείνο.
Τα αρνητικά συναισθήματα εξαφανίζονται πιο γρήγορα όταν βοηθάτε το παιδί να τα αναγνωρίσει. Για παράδειγμα:
«Είσαι θλιμμένος/η γιατί πέθανε ο σκύλος σου».
«Έχεις θυμώσει μαζί μου γιατί δεν σε αφήνω να βγεις έξω για παιχνίδι».
«Ανησυχείς πολύ για αυτό το τεστ. Δεν είσαι σίγουρος/η αν θα τα πας καλά».
Η αναγνώριση των συναισθημάτων του παιδιού είναι μια εξαιρετική βοήθεια αν το παιδί σας συμπεριφέρεται άσχημα επειδή είναι θυμωμένο. Εξηγήστε στο παιδί τις προσδοκίες σας για τη συμπεριφορά του. «Ξέρω πως έχεις θυμώσει με τον φίλο σου αλλά δεν θα τον χτυπήσεις».
Επεκταθείτε σε αυτό που λέει το παιδί σας
Ένας καλός τρόπος για να κάνετε τα παιδιά να μιλήσουν για αυτά που αισθάνονται, είναι να επαναλάβετε αυτό που λένε. Μετά, διευρύνετε αυτήν τη σκέψη.
Παιδί: «Η Σοφία είναι η καλύτερή μου φίλη. Αλλά τη μισώ!».
Γονέας: «Στα αλήθεια, η Σοφία είναι η καλύτερή σου φίλη. Αλλά για κάποιον λόγο, δεν τη συμπαθείς αυτή τη στιγμή».
Παιδί: «Δεν τη συμπαθώ γιατί παίζει με τη Νίκη. Δεν μου ζήτησαν να παίξω μαζί τους!».
Η επανάληψη των σκέψεων και η συμπλήρωσή τους, δείχνει στο παιδί σας πως έχετε ακούσει αυτό που λέει, πως σας ενδιαφέρει αυτό που λέει και πως επιθυμείτε να ακούσετε αν έχει κάτι να σας πει περισσότερα.
Πείτε στο παιδί τί να κάνει και όχι τί να μην κάνει
Πόσες φορές χρειάζεστε για να πείσετε το παιδί σας να κάνει αυτό που του ζητάτε; Χρησιμοποιήστε σύνταξη με θετικά μηνύματα όταν κάνετε μια παράκληση στο παιδί σας για τη συμπεριφορά που επιθυμείτε να δείξει.
Πείτε: «Πρέπει να περπατάς», στη θέση του: «Μην τρέχεις».
Πείτε: «Κοίτα. Αλλά σε παρακαλώ, μην αγγίζεις», στη θέση του: «Μην το αγγίζεις αυτό».
Πείτε: «Κλείσε την πόρτα ήρεμα, σε παρακαλώ» στη θέση του «Μην χτυπάς την πόρτα σε παρακαλώ».
Θέστε εσείς ένα καλό παράδειγμα
Μην περιμένετε από το παιδί σας να επιδείξει περισσότερο αυτοέλεγχο από εσάς. Να θυμάστε πως τα παιδιά μιμούνται την ενήλικη συμπεριφορά. Αν φωνάζετε και ουρλιάζετε όταν είστε θυμωμένοι, το παιδί σας θα ακολουθήσει το δικό σας παράδειγμα.
Ενθαρρύνετε το παιδί
Αποφύγετε την γκρίνια και τις προειδοποιήσεις. Όταν ενθαρρύνετε το παιδί, δείχνετε πως πιστεύετε σε αυτό. Εάν έχετε θέσει πολύ υψηλούς στόχους για το παιδί, αυτό μπορεί να προκαλέσει άγχος και αποτυχία. Αντίστοιχα, ένας πολύ χαμηλός στόχος δεν δείχνει πίστη στο παιδί σας. Η ενθάρρυνση χτίζει το αίσθημα της αυτοαξίας στο παιδί σας και εκφράζει αυτοπεποίθηση στις ικανότητες με φράσεις σαν τις παρακάτω:
«Ξέρω πως μπορείς να το κάνεις/χειριστείς αυτό».
«Ξέρω πως μπορείς να βρεις τη λύση για αυτό».
Με αυτές τις συμβουλές στην επικοινωνία, θα βοηθήσετε το παιδί σας να εκφράσει τα συναισθήματά του και να διατηρήσει μια καλή συμπεριφορά.
Πηγή: Linda M. Levine, Parent Articles 1, Communication Skill Builders, a division of The Psychological Corporation.
Τα γραφόμενα στην ιστοσελίδα Λόγος & Επικοινωνία προορίζονται για ενημερωτική χρήση και μόνον. Δεν αποτελούν εξατομικευμένες συστάσεις θεραπείας και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την Επιστημονική συμβουλή ενός ειδικευμένου θεραπευτή για κάποιο περιστατικό. Όποτε πρόκειται για αναδημοσίευση από άλλη πηγή, αυτό δηλώνεται ρητά. Οι συγγραφείς του Λόγος & Επικοινωνία δεν ευθύνονται για οποιοδήποτε αποτέλεσμα που σχετίζεται με οποιονδήποτε τρόπο με κάποια ανάρτηση.