Πώς μπορούν να βοηθήσουν οι γονείς;
Πρώτα απ’ όλα, οι γονείς μπορούν να προσέχουν τη συμπεριφορά των παιδιών τους κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας. Μπορούν να προσπαθήσουν να ερμηνεύσουν ή να ανταποκριθούν στην ομιλία, στις χειρονομίες του και στην κατάσταση όσο καλύτερα μπορούν.
Σημαντική είναι η αποφυγή ερωτήσεων μέχρι το παιδί να μάθει τις απαραίτητες πληροφορίες που χρειάζεται για να απαντήσει. Αντί να ρωτήσετε «Πόσο χρονών είσαι;», πείτε στο παιδί «Εσύ (αγγίζοντας το παιδί) είσαι 3 χρονών» (δείχνοντάς του τρία δάχτυλα). Αφού αυτό επαναληφθεί αρκετές φορές, παραλείψτε την ηλικία έτσι ώστε το παιδί να επαναλάβει το υπόλοιπο καταλαβαίνοντας το νόημά του:
Γονιός: «Εσύ είσαι…»
Παιδί: «Τριών χρονών!»
Γονιός: «Πολύ σωστά!»
Αν το παιδί επαναλαμβάνει ό,τι ακούει αντί να απαντάει, ο γονιός μπορεί να δοκιμάσει, «Πόσο χρονών είσαι;» και να το ενθαρρύνει με «Τρι…».
Μια καλή στρατηγική είναι να αφήνετε το παιδί να ακούει νέες πληροφορίες τουλάχιστον τρεις ή τέσσερις φορές πριν του ζητήσετε να συμπληρώσει το κενό και πολλές περισσότερες φορές πριν του κάνετε την ερώτηση.
Παιδιά με κοινωνικές δυσκολίες τείνουν να οπισθοδρομήσουν επαναλαμβάνοντας και πάλι ήχους αν ο ομιλητής στέκεται πολύ κοντά τους, τους κοιτάζει με ευθύ βλέμμα στα μάτια ή αν γενικά είναι πολύ καθοδηγητικός. Ένας ενήλικας μπορεί να κάνει μια ερώτηση που προσφέρει επιλογή ανάμεσα σε απαντήσεις, δίνοντας την ευκαιρία στο παιδί να επιλύσει το πρόβλημα και να χρησιμοποιεί ακόμα την επανάληψη λέξεων εξυπηρετώντας κάποιο σκοπό:
Γονιός: «Αυτά τα αντικείμενα κόβουν ή χρωματίζουν;»
Παιδί που παρουσιάζει ηχολαλία: «Χρωματίζουν».
Το να δημιουργείτε πρότυπα για το τι χρειάζεται να ειπωθεί σε μια κοινωνική κατάσταση είναι άλλος ένας καλός τρόπος χρήσης της επανάληψης που μπορεί να μην προκαλέσει αρνητική προσοχή προς το παιδάκι που επαναλαμβάνει ήχους. Λέμε:
«Μπορείς να πάρεις την κούκλα!»
Χρησιμοποιήστε μικρές προτάσεις επανειλημμένα για να βοηθήσετε το παιδί να επικοινωνήσει αποτελεσματικά:
Γονιός: «Θέλω μια μπανάνα». (Κρατώντας μία και δείχνοντας προσμονή για ανταπόκριση), ξαναλέει: «Θέλω μία μπανάνα»
Παιδί που παρουσιάζει ηχολαλία: (καθώς ο γονιός του προσφέρει μπανάνα): «Θέλω μία μπανάνα».
Μειώστε τις επαναλαμβανόμενες προτάσεις του παιδιού σας. Τονίστε τη λέξη μέσα στην πρόταση που εκφράζει πρωτίστως αυτό για το οποίο μιλάει το παιδί σας:
Γονιός: «Γιογιό. Να το γιογιό. Πήγαινε στο γιογιό».
Αναδιατυπώστε αυτό που πιστεύετε ότι προσπαθεί να πει το παιδί με περισσότερο αποδεκτούς κοινωνικά τρόπους:
Παιδί που παρουσιάζει ηχολαλία: «Κακό κορίτσι!»
Γονιός: «Είναι απλά λίγο θυμωμένη. Πες της, «Μη σπρώχνεις, σε παρακαλώ».
Θυμηθείτε:
- Εξετάστε σε τι στάδιο μπορεί να βρίσκεται το παιδί που παρουσιάζει ηχολαλία
- Συνδυάστε τις οικείες συζητήσεις με οικείες καθημερινές δραστηριότητες.
- Τονίστε τις σημαντικές λέξεις ενώ δείχνετε τα αντικείμενα στα οποία αναφέρεστε.
- Δώστε επιλογές.
- Αφήστε τα παιδιά να συμπληρώσουν τα κενά παρά να απαντούν ερωτήσεις.
- Ανταποκριθείτε στην επανάληψη λέξεων σαν να είναι μια προσπάθεια από το παιδί σας να επικοινωνήσει.
Τέλος, οριοθετήστε τον χρόνο ενός συμβάντος εάν έχετε ένα παιδί που επαναλαμβάνει ολόκληρους διαλόγους, π.χ. από την τηλεόραση. Μπορείτε δηλαδή να πείτε «Αυτό δεν ταιριάζει τώρα», «Δεν μιλάμε για το DVD τώρα».
Όλοι οι παραπάνω είναι απλοί αλλά αποτελεσματικοί τρόποι που μπορούν να χρησιμοποιούν οι γονείς για να τροποποιήσουν την ηχολαλία των παιδιών τους σε ομιλία με νόημα.
Να είστε υπομονετικοί – και καλή τύχη!
Beth Witt, M.A, Communication Skill Builders, Inc – Προσαρμογή Σοφία Βαγενά, BA, MA, MSc
Τα γραφόμενα στην ιστοσελίδα Λόγος & Επικοινωνία προορίζονται για ενημερωτική χρήση και μόνον. Δεν αποτελούν εξατομικευμένες συστάσεις θεραπείας και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την Επιστημονική συμβουλή ενός ειδικευμένου θεραπευτή για κάποιο περιστατικό. Όποτε πρόκειται για αναδημοσίευση από άλλη πηγή, αυτό δηλώνεται ρητά. Οι συγγραφείς του Λόγος & Επικοινωνία δεν ευθύνονται για οποιοδήποτε αποτέλεσμα που σχετίζεται με οποιονδήποτε τρόπο με κάποια ανάρτηση.
