Οι γονείς του Δημήτρη είχαν ανησυχήσει και ήξεραν ότι κάτι δεν πήγαινε καλά με τον τρίχρονο υιό τους. Η ανάπτυξη του δεν φαινόταν φυσιολογική από την ώρα που είχε γεννηθεί. Επρόκειτο για ένα δύσκολο μωρό, που κοιμόταν ελάχιστα, έκλαιγε πολύ και δεν ήθελε να . Ως νήπιο, δεν ενδιαφερόταν να παίζει με παιχνίδια ή με άλλους. Στην ηλικία των τριών, έπαιζε μόνο με δύο αυτοκινητάκια. Έπαιζε μαζί τους για ώρες, βάζοντας τα σε σειρά, στριφογυρίζοντας τους τροχούς τους. Όταν η μητέρα του άλλαξε τη θέση των αυτοκινήτων, φώναζε και χτυπιόταν στο πάτωμα.
Υπήρχαν κι άλλες ανησυχητικές συμπεριφορές. Ο Δημήτρης μιμείτο τις λέξεις των άλλων, αντί να χρησιμοποιεί δικές του λέξεις. Μπορούσε να επαναλάβει ολόκληρες τηλεοπτικές διαφημίσεις. Αντιστεκόταν σε απλές εκπαιδευτικές δραστηριότητες και φαινόταν να βρίσκεται σε διαφορετικό κόσμο. Έδειχνε έλλειψη φόβου σε επικίνδυνες καταστάσεις. Ηρνείτο να μιλάει στους γονείς του ή να τους κοιτάει απευθείας στα μάτια. Όταν κοιτούσε στον καθρέφτη, έδειχνε να μην αναγνωρίζει το αγόρι που τον αντίκριζε. Οι γονείς του αποφάσισαν αν τον πάνε σε ένα ειδικό κέντρο ώστε να μάθουν περισσότερα για την ασυνήθιστη συμπεριφορά του.
Οι γονείς της Άννας ήταν εξίσου ανήσυχοι γι αυτήν. Η Άννα φαινόταν να αναπτύσσεται φυσιολογικά μέχρι που έγινε νήπιο. Εντελώς ξαφνικά, ξέχασε τις λέξεις που είχε μάθει. Στην ηλικία των τεσσάρων, μιλούσε πολύ λίγο. Σε αντίθεση με τον Δημήτρη, η Άννα ενδιαφερόταν να παίζει με παιχνίδια αλλά ασχολείτο μαζί τους για πολύ σύντομο χρονικό διάστημα. Δεν συνήθιζε να παριστάνει ρόλους ή να παίζει με συνομιλήκους της.
Η Άννα δεν άκουγε τη μητέρα της, παρά το γεγονός ότι το ακουολογικό τεστ δεν είχε δείξει κάποια δυσκολία στην ακοή της. Είχε μάθει τα χρώματα και μπορούσε να τα μετρήσει, αλλά δεν χρησιμοποιούσε την κοινή λογική. Συνέχιζε να αγγίζει την καυτή σόμπα, παρά το ότι είχε κάψει το δάχτυλό της κάποτε, και περιπλανιόταν αν η πύλη της αυλής έμενε ανοιχτή. Οι γονείς της αποφάσισαν να συμβουλευτούν έναν αναπτυξιακό παιδίατρο για να πάρουν μερικές απαντήσεις σχετικά με την ασυνήθιστη συμπεριφορά της.
Παρά το ότι ο Δημήτρης και η Άννα επέδειξαν διαφορετική συμπεριφορά, διαγνώσθηκαν και οι δύο ότι έχουν διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή, μία διαταραχή του εγκεφάλου που επηρεάζει την ικανότητα επικοινωνίας, συσχετισμού με τους άλλους και την ικανότητα μάθησης. Η ΔΑΔ εμφανίζεται διαφορετική σε κάθε άτομο που έχει τη διαταραχή. Υπάρχουν κάποιες συμπεριφορές που συναντώνται συχνά, αλλά το ασυνήθιστο χαρακτηριστικό της ΔΑΔ είναι ότι δεν εμφανίζονται όλες οι συνδεόμενες με τη ΔΑΔ συμπεριφορές σε όλα τα παιδιά. Κάθε παιδί ή ενήλικας με ΔΑΔ είναι μοναδικός, εμφανίζοντας έναν διαφορετικό συνδυασμό από συμπεριφορές. Κάποια άτομα μπορεί να έχουν λιγότερα και πιο ήπια συμπτώματα, ενώ κάποια άλλα μπορεί να επιδεικνύουν πολλά συνδυαζόμενα συμπτώματα.
Όταν ένα άτομο έχει κάποια μορφή ΔΑΔ, διαγιγνώσκεται ως αυτιστική διαταραχή.
Συχνά ορίζεται ως διαταραχή αυτισμού που ξεκινά στην παιδική ηλικία ενώ όταν ένα παιδί έχει ακόμη πιο έντονα συμπτώματα, μπορεί να ονομασθεί ως «βρεφική αυτιστική διαταραχή».
Η ΔΑΔ είναι βιολογικές κατάσταση που επηρεάζει την ικανότητα να συσχετιζόμαστε φυσιολογικά με τους άλλους, να επικοινωνούμε και να παίζουμε χρησιμοποιώντας τη φαντασία. Κάποια παιδιά με ΔΑΔ είναι αρκετά αποσυρμένα και κοινωνικά αδρανή, ενώ άλλα υπερδιεγερτικά και βρίσκονται συνεχώς σε κίνηση.
Ποια είναι μερικά από τα σημάδια της διάχυτης αναπτυξιακής διαταραχής;
- Η γλωσσική ικανότητα δεν αναπτύσσεται με φυσιολογικό τρόπο.
- Οι επικοινωνιακές δεξιότητες, λεκτικές και μη, είναι ιδιαίτερα περιορισμένες ή ανύπαρκτες.
- Κάποια παιδιά μιλούν με μονότονη φωνή ή τραγουδιστά.
- Μερικές φορές οι φράσεις επαναλαμβάνονται ξανά και ξανά και μπορεί να μην σχετίζονται καθόλου με ό,τι συμβαίνει γύρω από το άτομο.
- Μερικές φορές τα παιδιά γελάνε νευρικά χωρίς αιτία.
- Μερικές φορές η γλωσσική ικανότητα είναι παρούσα αλλά είναι πολύ ανώριμη η καθυστερημένη ή μπορεί να αποτελεί ηχώ από τις λέξεις κάποιου άλλου.
- Μπορεί να παρουσιάζεται ένας μη φυσιολογικός τόνος στη φωνή, ή μικρές προτάσεις να ακούγονται ως ερωτήσεις.
- Η μη λεκτική επικοινωνία όπως οι εκφράσεις του προσώπου μπορεί να είναι ακατάλληλες ή να μην υπάρχουν καθόλου.
Οι κοινωνικές δεξιότητες είναι περιορισμένες. Το πιο σοβαρό σημάδι διάχυτης αναπτυξιακής διαταραχής είναι η κοινωνική απομόνωση και η δυσκολία συσχετισμού με τους άλλους. Ένα παιδί με ΔΑΔ δυσκολεύεται να κάνει φίλους, να αντιληφθεί τα συναισθήματα των άλλων και να παίξει με τρόπο συνεργατικό. Το φανταστικό παιχνίδι είναι επίσης περιορισμένο. Τα παιδιά με ΔΑΔ συνήθως δεν μιμούνται ενήλικους ρόλους στα παιχνίδια τους. Μερικές φορές συγκεκριμένα βήματα και πλοκή παιχνιδιού επαναλαμβάνονται ενώ μπορεί να μιμούνται διαρκώς μιμούνται τις δράσεις ενός τηλεοπτικού ή κινηματογραφικού χαρακτήρα. Από την άλλη, κάποια παιδιά με λιγότερο ξεκάθαρη μορφή ΔΑΔ μπορούν ακόμα και να εμπλακούν στο παιχνίδι των άλλων.
Οι τελετουργίες και οι μέθοδοι πρέπει να παραμένουν οι ίδιες. Ακόμα και η μικρότερη αλλαγή στη ρουτίνα μπορεί να είναι πολύ ενοχλητική για ένα παιδί με ΔΑΔ. Τα πράγματα πρέπει να εκτελούνται με το ίδιο τρόπο κάθε φορά. Ένα παιδί με ΔΑΔ μπορεί να νευριάσει ή ακόμα και να κάνει έκρηξη αν η καθημερινή ρουτίνα του περιβάλλοντος αλλάξει.
Ποιες μπορεί να είναι κάποιες άλλες συνοδές δυσκολίες;
Άλλες συνδεδεμένες δυσκολίες περιλαμβάνουν ασυνήθιστο τρόπο σίτισης, πόσης ύπνου και ανταπόκρισης στα αισθητηριακά ερεθίσματα.
Υπάρχει θεραπεία για την Διάχυτη Αναπτυξιακή Διαταραχή / Αυτισμό;
Δεν υπάρχει πλήρης αποκατάσταση για την ΔΑΔ ή την αυτιστική διαταραχή.
Τα παιδιά αυτά μπορούν να επωφεληθούν με ειδικές θεραπείες όπως εργοθεραπεία, λογοθεραπεία, ειδική διαπαιδαγώγηση, στην προσαρμογή της συμπεριφοράς να μάθουν πώς να λειτουργούν μέσα στο σπίτι, στο σχολείο και να ανταποκρίνονται στους γύρω τους με μεγαλύτερη επάρκεια. Παιδιά με ΔΑΔ μπορούν να λάβουν ιδιαίτερες εκπαιδευτικές υπηρεσίες στα σχολεία. Οι γονείς πρέπει να ελέγχουν τα τοπικά σχολεία και να λαμβάνουν συμπληρωματικές πληροφορίες και υποστήριξη από τοπικούς και εθνικούς οργανισμούς, αφιερωμένους στα παιδιά με ΔΑΔ, αυτισμό και άλλες νευρολογικές διαταραχές.
Το άρθρο είναι προσαρμοσμένη μετάφραση του αντίστοιχου άρθρου της Linda M. Levine, Ed.D, από το εγχειρίδιο Διαμορφωτές Δεξιοτήτων Επικοινωνίας των εκδόσεων Psychological Corporation/ 1- 800- 866 – 4446/ Catalog No. 3073
Τα γραφόμενα στην ιστοσελίδα Λόγος & Επικοινωνία προορίζονται για ενημερωτική χρήση και μόνον. Δεν αποτελούν εξατομικευμένες συστάσεις θεραπείας και δεν μπορούν να υποκαταστήσουν την Επιστημονική συμβουλή ενός ειδικευμένου θεραπευτή για κάποιο περιστατικό. Όποτε πρόκειται για αναδημοσίευση από άλλη πηγή, αυτό δηλώνεται ρητά. Οι συγγραφείς του Λόγος & Επικοινωνία δεν ευθύνονται για οποιοδήποτε αποτέλεσμα που σχετίζεται με οποιονδήποτε τρόπο με κάποια ανάρτηση.